Türk mutfağının en ünlü ve özel lezzetlerinden biri olan iskender, nam-ı diğer döner kebap, bildiğiniz üzere Bursa’yla özdeşleşmiş bir yemek. Bu nefis lezzetin hikayesi, Mehmet oğlu İskender Efendi’nin Osmangazi ilçesindeki Kayhan semtinde açtığı dükkanda, 1867 yılında başlamış. Bu dönemlerde kuzu eti bütün halde ve yere paralel şekilde odun ateşine yerleştirilerek pişirildiği için, tüm müşterilere etin lezzetli parçaları eşit şekilde dağılmazmış. İskender Efendi bu soruna çözüm bulmak için eti kemiklerinden ve sinirlerinden ayırdıktan sonra dik bir çubuğa kat kat sarmış. Ardından da mangal kömüründe, çubuğu ara ara döndürerek pişirmiş. İşte, daha sonraları mucidinin ismiyle anılmaya başlanacak olan döner kebap, ilk olarak böyle ortaya çıkmış.
İskender Efendi’nin bulduğu ve bugün neredeyse tüm döner ve kebap restoranlarının menüsünde karşımıza çıkan iskender kebap, Bursa’da hâlen ilk günkü reçetesiyle ve İskender markası çatısı altında hazırlanıyor. Soyadı kanunu çıktıktan sonra İskenderoğlu soyadını alan aile, bugün yeni kuşak üyeleri tarafından hâlen bu değerli mirası yaşatıyor. İskenderoğlu ailesinin kurduğu, üçü tanınmış, toplamda sekiz marka var. Bunlar; İskender, Kebapçı İskender, Bursa Kebapçı İskender, İskender Kebapçısı, Bursa İskender Kebabı, Hakiki İskender Kebabı ve İskender Kebabı olarak sıralanıyor. Söz konusu markaların tamamının patenti İskenderoğlu ailesine ait. Ancak İskender Efendi’nin üç erkek çocuğu farklı markaları yönettiği için, günümüzde Bursa’da bu markaların adını taşıyan çok fazla restoranla karşılaşıyoruz.
Gelelim, Bursa’da iskender dendiğinde akla ilk gelen noktalardan biri olan Tarihi Ahşap Dükkan’a. Kayhan semtindeki Ünlü Caddesi üzerinde bulunan bu restoranı boş görmek, neredeyse imkansız. İskender Efendi’nin 1867 yılında faaliyet gösterdiği ilk dükkanı, bundan 100 metre aşağıda ve Kayhan Camii’nin bitişiğindeymiş. Bir asırı aşkın süredir faaliyet gösteren dükkan sınıflandırma ve ruhsat problemlerine girince, İskenderoğlu ailesi de bugün Tarihi Ahşap Dükkan olarak hizmet veren yeni mekana geçiş yapmış. Bu restoran günümüzde hâlen hizmet veriyor.
Kebapçı İskender markası, Yavuz İskenderoğlu’na ait. Bu markanın Tarihi Ahşap Dükkan’ın yanı sıra, Bursa’da bir de İskender Efendi Konağı şubesi bulunuyor. İskender markasıyla Bursa’da bildiğimiz diğer restoranlar ise diğer kardeşlere ve markalara ait. Kebapçı İskender’in bir şubesi de İstanbul Akaretler’de.