Eyyübiye'de Gezilecek Yerler
Şanlıurfa, Güneydoğu Anadolu bölgesinde yer alan ve tarihi MÖ 8000'lere kadar uzanan köklü bir şehirdir. Şanlıurfa'nın Eyyübiye ilçesi, kentin en önemli turistik ve kültürel bölgelerinden biridir.
Eyyübiye, Şanlıurfa'nın en eski yerleşim yerlerinden biridir ve kentin merkezinde konumlanmıştır. İlçe, adını Eyyubi aşiretinden almaktadır. Eyyübiye'de Peygamber Eyyüp'un makamı ve Balıklıgöl gibi birçok tarihi ve dini öneme sahip yer bulunmaktadır. Ayrıca Halfeti, Harran, Göbeklitepe gibi önemli arkeolojik alanlar da Eyyübiye sınırları içindedir.
Eyyübiye'nin Gezilecek En İyi Yerleri
Eyyübiye, hem yerli hem de yabancı turistler için önemli bir çekim merkezidir. Tarihi dokusu, kültürel zenginliği ve doğal güzellikleriyle Eyyübiye, Şanlıurfa'nın görülmeye değer yerleri arasında ilk sıralarda gelmektedir.
Balıklıgöl Şanlıurfa’nın simgesi haline gelmiş olan Balıklıgöl, şehrin Eyyübiye ilçesinde yer alıyor. Kadim ve kutsal kaynaklarda adı geçen Balıklıgöl, İbrahim peygamberin ateşe atıldığı yer olarak bilinir.
Fırfırlı Cami (On İki Havari Kilisesi) Fırfırlı Cami ya da eski kayıtlardaki adıyla On İki Havari Kilisesi, Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesinde yer alır.
Selahaddin Eyyubi Camii (Aziz Johannes Prodromos Addai Kilisesi) Selahaddin Eyyubi Camii ya da eski adıyla Aziz Johannes Prodromos Addai Kilisesi Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesinde yer alır.
Deyr Yakup (Yakup Manastırı) Deyr Yakup ya da diğer adıyla Yakup Manastırı, Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesinde yer alır. Dağlar üzerinde bulunan bu tarihi kalıntılar, halk arasında aynı zamanda Nemrut’un Tahtı olarak da anılır.
Şanlıurfa Mutfak Müzesi Şanlıurfa Mutfak Müzesi, Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesi sınırları içinde yer alır. 2008 yılında Şanlıurfa Belediyesi tarafından satın alınan Hacıbanlar Evi restore edilmiş ve bugünkü Şanlıurfa Mutfak Müzesi halini almıştır.
Urfa Kent Müzesi Urfa Kent Müzesi, Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesi sınırları içerisinde yer alır. Balıklıgöl’e 20-25 dakika yürüme mesafesindedir.
Şanlıurfa Tarihi Kapalı Çarşı Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesi içinde yer alan ve Tarihi Kapalı Çarşı olarak adlandırılan çarşı, aslında Balıklıgöl etrafına yayılmış birden fazla çarşıdan oluşuyor.
Hazreti Eyyüp Sabır Makamı ve Camisi Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesi sınırları içerisinde yer alan Hazreti Eyyüp Sabır Makamı ve Camisi, Şanlıurfa inanç turizmi açısından önemli bir duraktır.
Aynzeliha Gölü Balıklıgöl’ün hikayesini anlatmıştık. Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesinde yer alan Aynzeliha Gölü de Balıklıgöl’ün (Halil ür-Rahman Gölü) bitişiğinde bulunuyor.
Rizvaniye Camii Rizvaniye Camii, Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesinde yer alır. Balıklıgöl’ün kenarında konuşlu caminin banisi Osmanlı Devleti’nin Rakka valisi olarak görev yapan Rıdvan Ahmet Paşa’dır.
Şanlıurfa Kalesi Günümüzde Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesi sınırları içinde yer alan Şanlıurfa Kalesi, Dambak Tepesi üzerinde bulunur.
Mevlid-i Halil Külliyesi Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesinde yer alan Mevlid-i Halil Külliyesi, Hz. İbrahim Mağarası ve Mevlid-i Halil (Dergâh) Camii mekânlarını içerir.
Haleplibahçe Mozaik Müzesi Haleplibahçe Mozaik Müzesi, Eyyübiye ilçesinde bulunan Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi’nin karşısında yer alır.
Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi Şanlıurfa Müzesi olarak da anılan Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi, Eyyübiye ilçesinde yer alır. Bugünkü binası 2015 yılında hizmete açılan Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi’nin hikâyesi, aslında 1948 yılında Atatürk İlkokulu’nda başlamış.
Halil-Ür Rahman Camii Halil ür-Rahman Camii, Şanlıurfa şehrinin Eyyübiye ilçesinde yer alan Balıklıgöl'ün bir köşesinde bulunur.
Balıklıgöl
Balıklıgöl, Şanlıurfa'nın merkezinde yer alan tarihi bir göldür. Efsaneye göre Hz. İbrahim, ateşe atılmadan önce bu gölde yıkanmıştır. Ateşe atılma olayından sonra balıklar mucizevi bir şekilde bu gölde toplanmıştır. Bu nedenle 'Balıklıgöl' adını almıştır.
Gölün suyu berrak ve içilebilir niteliktedir. Gölün etrafında gezinmek ve balıkları beslemek için ekmek getiren ziyaretçiler vardır. Balıklar ekmeği almak için adeta yarışırlar. Gölün çevresinde ağaçlar ve banklar bulunur. Burası şehrin en önemli dinlenme noktalarından biridir. Etrafındaki tarihi yapılar ile birlikte ziyaret edilmesi gereken bir yerdir.
Dergah Camii
Dergah Camii, Şanlıurfa'nın en önemli tarihi camilerinden biridir. Cami, 12. yüzyılda Eyyübi Sultanı Saladin tarafından yaptırılmıştır.
Caminin mimarisi tipik bir Ortaçağ İslam mimarisinin özelliklerini taşır. Kare planlı bir avlu etrafında sıralanmış dört eyvan şeklinde tasarlanmıştır. Caminin avlusuna giriş kuzey cephesinden üç kapı ile sağlanır. Avlunun ortasında abdest alma mekanları yer alır.
Cami, kesme taş ve tuğladan inşa edilmiştir. Dış cephede taş işçiliği dikkat çekicidir. Giriş kapıları süslemeli kemerlerle çevrelenmiştir. İç mekanda ise başlıca özellik, ortadaki büyük kubbe ve yanlarda yer alan küçük kubbelerdir. Kubbeler ve duvarlar, çini mozaik süslemelerle bezelidir.
Cami, Eyyübi dönemi mimarisini yansıtması bakımından önemli bir yapıdır. Hem yerel hem yabancı turistler için Şanlıurfa'nın görülmeye değer tarihi eserleri arasında yer alır.
Kasım Tuğmaner Kültür Merkezi
Kasım Tuğmaner Kültür Merkezi, Şanlıurfa'da kültür ve sanat etkinliklerinin düzenlendiği önemli mekanlardan biridir. Merkez, 2006 yılında hizmete açılmıştır.
Merkezde her yıl çeşitli sergiler, konserler, tiyatro oyunları gibi birçok etkinlik düzenlenmektedir. Sergilenen eserler genellikle bölgeye özgü el sanatları, resim, heykel gibi çalışmalardır. Ayrıca Türk müziği, halk oyunları gibi kültürel etkinlikler de sıklıkla gerçekleştirilir.
Kasım Tuğmaner Kültür Merkezi, Şanlıurfa'da sanatseverlerin buluşma noktası haline gelmiştir. Hem yerel halkın hem de şehre gelen ziyaretçilerin ilgisini çeken merkez, kentin kültür hayatına önemli katkılar sağlamaktadır.
Halfeti
Halfeti, Şanlıurfa'nın güneyinde Fırat Nehri kıyısında yer alan tarihi bir ilçedir. MÖ 8. yüzyılda kurulan Halfeti, birçok medeniyete ev sahipliği yapmış eşsiz bir tarihe sahiptir.
Halfeti'nin Tarihi
Halfeti'nin tarihi, milattan önce 8. yüzyıla kadar uzanır. Bölgede Asurlular, Persler, Romalılar, Bizanslılar ve Araplar gibi birçok medeniyet hüküm sürmüştür. 16. yüzyılda Osmanlı topraklarına katılan Halfeti, uzun yıllar Osmanlı egemenliğinde kalmıştır. 1999 yılında Birecik Barajının yapımıyla sular altında kalan eski Halfeti ise yeni yerleşim yerine taşınmıştır.
Halfeti'nin Görülecek Yerleri
Rumkale: Fırat Nehri üzerinde yer alan etkileyici Rumkale Kalesi, Halfeti'nin sembolü haline gelmiştir.
Savaşanlar Kalesi: Tarihi bir kale olan Savaşanlar Kalesi, eşsiz Fırat manzarasıyla ziyaretçilerini büyüler.
Tarihi Halfeti Evleri: Taş işçiliği ve ahşap süslemeleriyle dikkat çeken Halfeti evleri, bölgenin kültürünü yansıtır.
Fırat Nehri: Mavi ve yeşilin buluştuğu eşsiz Fırat Nehri manzarası, Halfeti'ye ayrı bir güzellik katar.
Halfeti'ye Nasıl Gidilir?
Halfeti'ye Şanlıurfa'dan karayoluyla rahatlıkla ulaşılabilir. Ayrıca günübirlik tekne turlarıyla Fırat Nehri üzerinden de Halfeti'ye ulaşmak mümkündür. Halfeti'nin dar sokaklarında gezinmek için yürüyüş en iyi ulaşım şeklidir.
Harran
Harran, Şanlıurfa'nın güneyinde yer alan tarihi bir şehirdir. MÖ 2000'li yıllara kadar uzanan geçmişiyle önemli bir kültür merkezidir.
Harran'ın tarihi, Asurlular, Babiller, Hititler, Romalılar ve Emeviler gibi birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Günümüzde hala ayakta kalan tarihi yapıları ve höyükleriyle önemli bir arkeolojik alandır.
Harran'ın en önemli özelliği kerpiçten yapılmış konik kubbeli evleridir. Bu evlerin içi serin tutmak için toprağa gömülü şekilde inşa edilmiştir. Harran evleri, bölgenin sıcak iklimine uygun bir mimari örneğidir.
Harran'da görülmesi gereken başlıca yerler Ulu Cami, tarihi Harran Evleri, Harran Kalesi ve Bilal Camiidir. Bu tarihi mekanlar geçmişin izlerini taşımaktadır. Ayrıca Harran'ın çevresinde yer alan tarihi höyükler de ziyaret edilebilir.
Göbeklitepe
Göbeklitepe, Şanlıurfa'nın en önemli tarihi ve arkeolojik alanlarından biridir. MÖ 10 bin yılına tarihlenen Göbeklitepe, dünyanın bilinen en eski tapınak alanı ve ibadet merkezi olma özelliğini taşımaktadır.
Göbeklitepe'nin Tarihi
Göbeklitepe'nin tarihi, taş devrine kadar uzanmaktadır. Bölgede yürütülen kazı çalışmalarında ortaya çıkan bulgular, Göbeklitepe'nin MÖ 10.000-8.000 yılları arasında inşa edildiğini ve kullanıldığını göstermektedir. Bu da Göbeklitepe'yi insanlık tarihinin en eski dini yapılarından biri yapmaktadır.
Göbeklitepe'nin Önemi
Göbeklitepe'nin keşfi, insanlık tarihi ve arkeolojisi açısından büyük önem taşımaktadır. Çünkü Göbeklitepe, o döneme kadar kabul edilen "önce tarım sonra yerleşik hayat" tezini çürütmüş, dini inançların insanları yerleşik hayata geçirdiğini ortaya koymuştur. Ayrıca Göbeklitepe'deki semboller ve resimler, o dönemin inançları hakkında da önemli ipuçları sunmaktadır.
Göbeklitepe'yi Ziyaret
Göbeklitepe, Şanlıurfa'ya yaklaşık 45 km uzaklıktadır. Alan her gün ziyarete açıktır. Göbeklitepe'yi gezerken dikkat çeken yapılar arasında T biçimindeki dikili taşlar ve üzerlerindeki hayvan figürleri bulunur. Ayrıca kazı alanının hemen yanıbaşında Göbeklitepe Müzesi yer almaktadır. Burada bulunan eserleri yakından incelemek mümkündür. Göbeklitepe, Şanlıurfa'nın kültürel ve tarihi zenginliklerini yansıtan önemli bir lokasyondur.
Eyyübiye Yemek Kültürü
Şanlıurfa'nın yemek kültürü oldukça zengin ve özgündür. Bölgede yetişen sebze ve meyveler ile bölgeye özgü baharatlar, Şanlıurfa mutfağının temelini oluşturur.
Eyyübiye Yöresel Yemekler
Şanlıurfa'nın en meşhur yemekleri arasında ciğer kebabı, lahmacun, içli köfte ve yuvalama ilk sıralarda gelir. Ciğer kebabı ince kıyılmış kuzu ciğerinden yapılır ve odun ateşinde pişirilir. Lahmacun ise kıyma, domates, biber ve baharatlarla hazırlanan bir hamur üzerine pişirilir. İçli köfte bulgur ve et ile hazırlanan içi ile kızartılmış hamurdan yapılan küçük kapları ifade eder. Yuvalama ise yoğurt ve un ile hazırlanan bir hamurun içine peynir konularak yapılır.
Bunların yanı sıra Şanlıurfa kebabı, kaburga dolması, ali nazik, künefe gibi yöreye özgü birçok lezzet de mevcuttur. Özellikle isot biberi olarak bilinen acı kırmızı biber Şanlıurfa mutfağının vazgeçilmezleri arasındadır.
Eyyübiye'de Alışveriş
Şanlıurfa'da alışveriş yapmak için birçok fırsat bulunuyor. Özellikle yöresel el sanatları satan dükkanlar ve çarşılar şehre özgü ürünler bulmak için iyi birer seçenek.
Eyyübiye Yöresel El Sanatları
Şanlıurfa'da yöresel el sanatlarının başında bakırcılık geliyor. Bakır işlemeciliği şehrin önemli geleneklerinden biri. Gümüşkent Çarşısı'nda birçok bakırcı dükkanı bulunuyor. Buradan bakır tabak, sini, tepsi, cezve gibi ürünler alabilirsiniz.
Ayrıca Şanlıurfa'da yün ve ipekten dokunan halılar da çok meşhur. Geleneksel motiflerle süslü bu halılar iyi birer hediyelik oluyor. Halıcılar Çarşısı halı alışverişi için uygun bir yer.
Eyyübiye Çarşıları
Şanlıurfa'da alışveriş için en iyi yerler çarşılar. Özellikle Gümrük Hanı, Bakırcılar Çarşısı ve Kazzazlar Çarşısı'nda birçok dükkan bulunuyor. Bu çarşılarda yöresel ürünler, el işi hediyelikler, takılar, baharatlar gibi birçok şey bulabilirsiniz. Fiyatları pazarlık yaparak düşürebilirsiniz.
Ayrıca kuyumcular çarşısı altın ve gümüş takı almak için uygundur. Kıymetli taşlarla süslü yöresel takı modelleri burada bulunur.
Eyyübiye Alışveriş Merkezleri
Şanlıurfa modern alışveriş merkezlerine de sahip. Forum Şanlıurfa ve Karaköprü AVYM gibi büyük AVM'lerde mağazalar, sinema salonları, restoranlar bulunuyor. Giyim, ayakkabı, elektronik, kozmetik alışverişi için bu AVM'ler ideal.
Dolayısıyla Şanlıurfa hem modern hem de geleneksel alışveriş deneyimleri sunuyor. Hem yerel ürünleri uygun fiyata bulabileceğiniz çarşılar hem de zincir mağazaların ve markaların olduğu AVM'ler şehirde mevcut. Tatilinizde alışveriş rotalarını iyi belirlemenizde fayda var.
Eyyübiye Gezilecek Yer Önerileri
Şanlıurfa, gerek tarihi gerek kültürel zenginlikleriyle Türkiye'nin önemli şehirlerinden biridir. Mezopotamya ovasında yer alan Şanlıurfa, insanlık tarihinin başladığı topraklar olarak kabul edilir.
Şehirde ziyaret edilebilecek birçok tarihi ve kültürel yer bulunmaktadır. Bunlardan bazıları; Balıklıgöl, Dergah Camii, Kasım Tuğmaner Kültür Merkezi, Halfeti, Harran ve Göbeklitepe'dir. Ayrıca Şanlıurfa mutfağı da oldukça zengindir, ciğer kebabı ve lahmacunu meşhurdur. Alışveriş için bakırcılar çarşısı ve Gümrük Hanı iyi birer seçenektir.
Şanlıurfa, hem inanç turizmi hem kültür turizmi için önemli bir destinasyondur. Tarihi dokusu, doğal güzellikleri, yemekleri ve alışveriş imkanlarıyla turistler için çok çeşitli deneyimler sunmaktadır. Şehri ziyaret etmeyi düşünenler için oldukça keyifli bir rota oluşturulabilir.