Hasan Paşa Hanı, Diyarbakır’ın Sur ilçesi sınırları içinde yer alıyor.
Diyarbakır’a gelen turistlerin en yoğun ziyaret ettiği mekânlardan olan Hasan Paşa Hanı, 1573 senesinde Osmanlı’da valilik görevinde bulunan Vezirzade Hasan Paşa tarafından yaptırılmıştır. İki katlı Hasan Paşa Hanı’nda ortada bir avlu bulunur. Avlu içinde de bir şadırvan yer alır. Hanın orijinalinde zemin kat ahır olarak tasarlanmış iken günümüzde burada hediyelik eşyalar satın alınabilecek dükkanlar bulunuyor. Hanın üst katı ise kahvaltıcılara ayrılmış.
Hasan Paşa Hanı, Evliya Çelebi’nin Seyahatname eserinde sağlamlığı ile anılır. Ayrıca Polonyalı seyyah Simeon da yazdığı seyahatnamede Hasan Paşa Hanı’ndan bahsetmiş ve avludaki şadırvanın güzelliğini vurgulamıştır.
Bu tarihi mekân savaşlar görmüş, Cumhuriyet döneminde âtıl kalmış ancak öneminden bir şey kaybetmemiş. Han, 2006 yılında Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından başlatılan restorasyonun tamamlanmasıyla birlikte halka açılmıştır.
Hasan Paşa Hanı günümüzde Diyarbakır ziyaretçilerinin özellikle kahvaltı için sıklıkla tercih ettikleri bir mekân.