Balıkesir ilinin en batısında, Ege kıyısında bulunan ilçe, Türkiye'nin en önemli turizm merkezlerinden bir tanesidir. Ayvalık, Antik çağda, yabani ayva anlamına gelen Kidonia olarak adlandırılmıştır. Turizm olarak çok önemli bir merkez olan Ayvalık konum olarak Midilli Adası’nın tam karşısındadır. Doğal güzellikleri bakımından çok zengin olan ilçe, özellikle zeytin ve çam ağaçları ile denizin buluşmasının yarattığı eşsiz manzarası ile çok popülerdir. Ayvalık ve çevresinde yirmi iki adet ada bulunur. Bunların içinde en büyüğü ve tanınanı Alibey Adası veya diğer adıyla Cunda Adası’dır.
Turizm alanında ciddi bir potansiyele sahip olan ilçede başta Şeytan Sofrası olmak üzere çeşitli doğal güzelliklerin yanı sıra özellikle eski Rum taş evlerine dayanan kültür turizmi de gelişmiştir. İlçe son yıllarda Yunan Adaları’ndan çok sayıda günübirlik turist ağırlamaktadır. Bu ziyaretler genellikle alışveriş amaçlıdır. Ayvalığın merkezinde bulunan ve Yunanlar tarafından Agios Lannis adıyla inşa edilen kilise, 1928'de ise bir camiye dönüştürülmüştür. Ancak minare ve içerisindeki freskler ve mimarisinde fazla bir değişiklik yapılmamıştır. Adını ise kulelerindeki saatten alır.
Ayvalık’da simge olmuş yiyeceklerden bir tanesi Ayvalık tostudur. Ayvalık’ın çoğu yerinde büfelerde ve kafelerde bulabileceğiniz bir üründür. Ayvalık’ta tekne ile yapılan ada turlarına katılıp, deniz ve güneşin keyfini çıkarabilirsiniz. Bu tekneler Akvaryum Koyu, İncirlik Koyu, Maden Adası, Ortunç Koyu ve Cunda Adası’na uğramaktadır. Aynı zamanda balıkçılığı sevenler için keyifli vakit geçirip balık tutabilecekleri koylar bulunmaktadır. Şeytan Sofrası, bölgenin en turistik ve mutlaka görülmesi gereken yerlerindendir.
