Toplamda on bir farklı mahalleyi içinde barındıran bir ilçe olan Bayrampaşa, İstanbul’un Avrupa Yakası sınırları içinde bulunuyor. Yaklaşık 280 bin kişiden oluşan bir yerleşik nüfusa sahip olan ilçede çok sayıda iş, alışveriş, ticaret, eğlence, eğitim ve sağlık merkezi bulunuyor. Bu sebeple Bayrampaşa’nın gün içindeki nüfusunun bir milyonu aştığı günlerin sayısı oldukça fazla. Eyüpsultan, Esenler, Zeytinburnu ve Gaziosmanpaşa ilçeleriyle çevrelenmiş olan Bayrampaşa, 1990 yılına kadar Eyüpsultan sınırlarına dahil bir semtmiş. Ancak bu tarihten sonra bağımsız bir ilçe statüsü kazanmış.
Bayrampaşa’nın tarihçesinin de oldukça köklü olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. İstanbul’un fethi sırasında karargâh ve askeri yığınak merkezi olarak kullanılmış olan bu bölgeye, ilerleyen süreçte askeri hastane ve kışla da inşa edilmiş. Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde ise Balkan hakimiyeti sona erince, Balkanlar’da yaşayan binlerce Müslüman İstanbul’a ve Anadolu’ya göçmek zorunda kalmış. Bayrampaşa da onların yoğun şekilde yerleştiği yerlerden biri olmuş. Keza Bayrampaşa’nın tarihsel gelişiminde, söz konusu göç hareketinin çok önemli bir rolü var. 1927 yılında başlayan ve 1960’lı yıllarda zirveye ulaşan göç dalgası, Bayrampaşa’nın sosyal ve toplumsal açıdan mozaiğini oluşturmuş.
Bayrampaşa 20. yüzyılın ikinci yarısında salgın hastalık tehlikesiyle karşı karşıya kalmış. Mimar Sinan’ın İstanbul’un su ihtiyacını karşılamak için inşa ettiği temiz su kanallarına farklı yapıların atık su giderleri yanlışlıkla bağlanınca, bölgede kolera salgını patlamış. Çok sayıda insanın hayatını kaybettiği bu salgın sırasında bölgenin ismi Sağmalcılar olarak anılıyormuş. Ancak dönemin yöneticileri bu ismin kolerayla özdeşleştiğini düşünerek, IV. Murad’ın sadrazamlarından biri olan Bayram Paşa’nın bu bölgede bir çiftliği olmasından ötürü 1971 yılında semtin ismini Bayrampaşa olarak değiştirmiş.
1970’li yıllar öncesinde geçimini ağırlıklı olarak tarım üzerinden sağlayan Bayrampaşa’da, günümüzde hiç tarım alanı yok. Son elli yıldır ilçede sanayi ve ticaret faaliyetleri üzerinden gelir sağlanıyor. 1994 yılında başlayan planlı çalışmalar aracılığıyla, Bayrampaşa’nın silüetine daha estetik ve modern bir görünüm kazandırılmaya çalışılıyor. Bu çalışmalar sayesinde Bayrampaşa, günümüzde İstanbul’un ulaşım ve olanak açısından en konforlu ilçelerinden birine dönüşmüş durumda.
Halk arasında Esenler Otogarı ismiyle anılan Büyük İstanbul Otogarı, sanılanın aksine aslında Esenler’de değil, Bayrampaşa’da. Ancak Esenler’e de çok yakın olduğu için, genellikle bu isimle anılıyor. İstanbul’un en büyük ulaşım noktalarından biri olan otogardan her gün yaklaşık 15 bin otobüs hareket ediyor.
