Van Kalesi, Van’ın merkez ilçelerinden biri olan İpekyolu sınırları içinde yer almakta olup Tuşpa’yı kuşbakışı gören bir konumda bulunur.
Merkeze 5 kilometre mesafedeki Van Kalesi, Van Gölü’nün 4 kilometre doğusunda olup Urartu kralı I. Sarduri tarafından inşa ettirilmiştir. Bir kaya kütlesi üzerinde konuşlu kalenin kuruluşu, milattan önce 840 – 825 senelerine tarihlendirilmektedir. 1800 metre uzunluğundaki kalede, bölgede büyük bir medeniyet kuran Urartular dönemine ait Madır (Sardur) Burcu, Analı Kız açık hava tapınağı ve kralların gömüldüğü kaya mezarları bulunur. Van Kalesi’nde Osmanlılar döneminden günümüze gelen yapılar arasında ise doğu tarafında bulunan sur ve kuleler, Yukarı Kale, Süleyman Han Camii ve ordu tarafından kullanılan kerpiç ve taş binalar sayılabilir ki Osmanlı döneminde kaleden yalnızca askeri amaçlı olarak faydalanıldığını söylemek gerekir. Osmanlı Devleti döneminde kalenin güney kısmına şehir kurulmuş olup burada Selçuklular zamanında kalan Ulu Cami ve Osmanlı döneminde yapılan Hüsrev Paşa ve Kaya Çelebi Camileri gibi yapılar bulunur.
Van Kalesi, Nisan – Ekim ayları arasında 8.00 – 19.00 saatleri arasında ziyaret edilebilirken yılın diğer aylarında 8.00 – 17.00 saatleri arasında ziyaretçilerine kapılarını açar.
