Tarihçesi Türklerin Orta Asya’dan Anadolu’ya göçmesiyle başlayan hamam kültürü, günümüzde hâlen yaşatılıyor. Bu geleneksel kültürün izlerini en verimli şekilde sürebileceğimiz kentlerin başında da İstanbul geliyor. Osmanlı döneminden günümüze dek ulaşan hamamlarla dolu olan bu görkemli kentte, hamam kültürü hiç yok olmadı. Geçmişte hem temizlik ve rahatlama hem de sosyalleşme mekanı olarak kullanılan hamamlar, bugün de hem yerel halkın hem de yerli ve yabancı turistlerin ilgi odağında.
İstanbul’da, birçoğu ustaların ustası Mimar Sinan’ın imzasını taşıyan ve hâlen orijinal işlevini sürdüren birbirinden kıymetli hamamlar var. Dinlenmek, temizlenmek, rahatlamak, stresten arınmak ve kendinizi geçmişe yolculuk yapmış gibi hissetmek için; siz de İstanbul’un tarihi hamamlarına konuk olabilirsiniz. Sizler için kenti karış karış araştırarak, İstanbul’un en ünlü tarihi hamamlarını sıraladık.
1. Hürrem Sultan Hamamı - Cankurtaran/Fatih
Osmanlı İmparatorluğu’nun en önemli mimarlarından biri olan Mimar Sinan’ın imzasını taşıyan Hürrem Sultan Hamamı, 1556-1557 yılları arasında, Kanuni Sultan Süleyman’ın eşi Hürrem Sultan’ın isteği üzerine inşa edilmiş. İstanbul’un Fatih ilçesindeki...
Kanuni Sultan Süleyman’ın, eşi Hürrem Sultan’ın isteği üzerine Mimar Sinan’a inşa ettirdiği Hürrem Sultan Hamamı, Ayasofya Camii ile Sultanahmet Camii’nin arasında kalıyor. Mimar Sinan 1556-1557 yılları arasında inşa ettiği bu hamamın tasarımında, Osmanlı hamam mimarisinde devrim niteliğinde sayılabilecek bir yeniliğe imza atarak kadınlara ve erkeklere ayrılan bölümleri aynı eksene, simetrik olarak yerleştirmiş. 1910 yılına dek orijinal işlevini koruyan yapı, ilerleyen süreçte depo, cezaevi ve halı çarşısı gibi farklı mekanlara dönüştürülmüş. Bu sebeple de oldukça yıpranmış.
Tarihte birkaç farklı dönemde restore edilen Hürrem Sultan Hamamı, 2008 yılında yeniden orijinal kimliğine kavuştu. Mimar Sinan’ın planlarına sadık kalınarak restore edilen yapı, hâlen geleneksel Osmanlı hamam kültürünü yansıtıyor. Mimar Sinan’ın ustalığını gözler önüne seren detaylarla her bir köşede karşılaşabiliyorsunuz. Hamamda kullanılan tüm sabunlar %100 saf zeytinyağı sabunu ve hamam tasları da altın kaplama. Bu tip ayrıntılarla geleneksel hamam kültürü hâlen yaşatılıyor.
2. Cağaloğlu Hamamı - Eminönü/Fatih
Günümüzde İstanbul’un Fatih ilçesinin Eminönü semtindeki Prof. Kazım İsmail Gürkan Caddesi üzerinde yer alan Cağaloğlu Hamamı, yaklaşık üç asırdır ayakta. 1741 yılında Sultan Mahmut Kütüphanesi’ne gelir sağlamak amacıyla inşa ettirilen...
1471 yılında Sultan Mahmut Kütüphanesi’ne gelir kazandırmak amacıyla inşa edilen Cağaloğlu Hamamı, içindeki görkemli fıskiyeli havuzu ve zarif mimari detaylarıyla ünlü. Kitabesi de günümüze kadar ulaşabilmiş olan tarihi yapı; bugüne dek Atatürk, Kemal Sunal ve Adile Naşit gibi birbirinden kıymetli ziyaretçileri ağırlamış. Kubbeleri fenerlerle aydınlatılan hamam, New York Times tarafından hazırlanan Ölmeden Önce Görülmesi Gereken 1000 Yer listesindeki tek Türk hamamı olma gururuna da sahip. İçinde, Lokanta 1471 isimli bir restoran da hizmet veriyor.
3. Çemberlitaş Hamamı - Çemberlitaş/Fatih
İstanbul’un Fatih ilçesinin Çemberlitaş semtindeki Divanyolu caddesi üzerinde konumlanan Çemberlitaş Hamamı, 1584 yılından beri kesintisiz şekilde hizmete açık. Gelmiş geçmiş en köklü tarihi Türk hamamlarından biri olan bu yapı, Mimar...
Divanyolu Caddesi üzerinde yer alan Çemberlitaş Hamamı, 1584 yılından beri ayakta. Mimar Sinan’ın imzasını taşıyan görkemli yapı, açıldığı günden bu yana orijinal işlevini hiç kaybetmemiş. Köprülü Mehmed Paşa Camii’nin tam karşısında yer alan hamamın inşa amacı, Valide-i Atik Külliyesi’ne gelir sağlamakmış. III. Murad’ın annesi Nurbanu Sultan’ın emriyle inşa edilmiş ve Mimar Sinan’ın son dönem eserlerinden biri olarak varlığını koruyor.
4. Gedikpaşa Hamamı - Beyazıt/Fatih
Osmanlı dönemi hamam mimarisinin İstanbul’daki en güzel örneklerinden biri olan Gedikpaşa Hamamı, 1475 yılında Gedik Ahmet Paşa’nın emriyle inşa edilmiş. Mimar Sinan’ın ustası olarak da tanıdığımız Mimar Hayrettin’in imzasını taşıyan...
Mimar Sinan’ın ustalarından biri olduğunu bildiğimiz Mimar Hayrettin’in imzasını taşıyan Gedikpaşa Hamamı, çifte hamam tasarımına sahip. 1475 yılında inşa edilen hamam, Kapalıçarşı’dan sadece 250 metre uzaklıkta. Kendisiyle aynı ismi taşıyan caddenin üzerinde hizmet veriyor. Aslında Hürrem Sultan Hamamı’nın inşasında Mimar Sinan’ın imza attığı yeniliğin temelini burada görebiliyoruz. Gedikpaşa Hamamı’nda da erkekler ve kadınlar bölümleri aynı eksen üzerinde. Ancak erkekler bölümünün girişine giden yolun seviyesi zamanla yükseldiği için, artık buraya taş bir merdivenden inilerek giriliyor.
Gedik Ahmet Paşa’nın emriyle inşa edilen Gedikpaşa Hamamı’nın kubbeleri kiremit kaplı. Duvarları da moloz ve kesme taş kullanılarak inşa edilmiş. Geleneksel hamam ritüellerini yaşatan işletme, özellikle yabancı turistlerin ilgi odağında.
5. Süleymaniye Hamamı - Süleymaniye/Fatih
İstanbul’un en ünlü ve köklü hamamlarından biri olan Süleymaniye Hamamı, Osmanlı İmparatorluğu’nun en parlak döneminde, Kanuni Sultan Süleyman tarafından Mimar Sinan’a inşa ettirilmiş. İnşası 1557 yılında tamamlanan yapı, İstanbul’un silüetinin...
Mimar Sinan’ın hamam başlığında esas ustalık eseri olarak nitelendirebileceğimiz Süleymaniye Hamamı, 1557 yılında Süleymaniye Camii Külliyesi’nin bir parçası olarak inşa edilmiş. En ilginç özelliklerinden biri, içinde hem Kanuni Sultan Süleyman ve yüksek rütbeli ilahiyat bilginlerine hem de bizzat Mimar Sinan’a özel olarak ayrılmış odalar bulunması. Mimar Sinan, külliyenin inşası sırasında burada yıkandığı için kendine ait bir oda da tasarlamış. Hamamın bir diğer dikkat çekici özelliği de şu: İstanbul’da, kadınlara ve erkeklere ayrılan bölümlerinin yanı sıra, bir de karma bölüme ev sahipliği yapan tek hamam burası. Aileler de burada belirli saatler arasında bir arada yıkanabiliyor.
1924 yılında işlevini kaybederek kapatılan Süleymaniye Hamamı, 2001 yılında aslında uygun şekilde restore edildikten sonra 2004 yılında yeniden ziyaretçilerine kapılarını açtı. O gün bugündür, kentin açık ara en turistik hamamlarından biri olarak hizmet veriyor. Eğer Süleymaniye Hamamı’nı ziyaret etmek istiyorsanız aylar öncesinden rezervasyon yaptırmanız gerekebilir.
6. Mihrimah Sultan Hamamı - Edirnekapı/Fatih
Kanuni Sultan Süleyman’ın kızı Mihrimah Sultan adına Mimar Sinan’a inşa ettirdiği Mihrimah Sultan Hamamı, İstanbul’un tarihi mirasını oluşturan etkileyici unsurlardan biri. Fatih ilçesine bağlı Edirnekapı semtinde bulunan tarihi hamam, Mihrimah...
Kanuni Sultan Süleyman’ın kızı Mihrimah Sultan için inşa ettirdiği tarihi hamam, Mimar Sinan imzalı bir başka eser. 1562-1565 yılları arasında çifte hamam şeklinde inşa edilmiş. Kısa süre içinde de düğün öncesi hazırlıklar ve doğum sonrası kutlamalar gibi etkinliklerin merkezi halin gelmiş. Mihrimah Sultah Hamamı günümüzde hâlen hizmete açık ve yine Mimar Sinan’ın ustalığını her ayrıntısında bir kez daha kanıtlıyor.
7. Vezneciler Hamamı - Vezneciler/Fatih
İstanbul’un Fatih ilçesine bağlı Vezneciler semtinde ve Bozdoğan Kemeri Yolu üzerinde yer alan Vezneciler Hamamı, kentteki en ünlü Osmanlı hamamlarından biri. 1582 yılında dönemin sadrazamlarından Siyavuş Paşa tarafından, Süleymaniye Medresesi’ne...
Bozdoğan Kemeri Yolu üzerinde bulunan Vezneciler Hamamı, 1582 yılında Sadrazam Siyavuş Paşa’nın emriyle, Süleymaniye Medresesi’ne gelir sağlamak amacıyla inşa edilmiş. İlk etapta konak hamamı olarak kullanılıyormuş ama ilerleyen süreçte halkın ziyaretine de açılmış. Kapalıçarşı, Beyazıt Camii ve Süleymaniye Camii’ye çok yakın bir konumda bulunuyor. 1965 yılında restore edilen yapı, hem bireysel ziyaretlere hem de özel gün organizasyonlarına ev sahipliği yapabiliyor.
8. Küçük Mustafa Paşa Hamamı - Cibali/Fatih
İstanbul'un Fatih ilçesine bağlı Cibali semtinde yer alan Küçük Mustafa Paşa Hamamı, kente Osmanlı döneminden miras kalmış tarihi hamamlardan biri. Yavuz Sultan Selim Mahallesi’ndeki Müstantik ve Şerefiye isimli sokakların kesiştiği...
Vakfiyesi 1477 yılında düzenlenen Küçük Mustafa Paşa Hamamı, ismini Fatih Sultan Mehmet’in sadrazamından alıyor. Yaklaşık 1265 metrekarelik bir alanı kaplayan tarihi hamam, 1920’li yıllara dek Vakıflar İdaresi’ne aitmiş. Ancak 1990’ların ortalarında yeterince talep görmediği için kapanmış. 1996 yılında özel bir şirket tarafından satın alınmış. Bu süreçte kaderine terk edildiği için harap durumdaymış, onu yeniden turizme kazandırmak için yapılan restorasyon çalışmaları beş yıl gibi uzun bir sürede tamamlanabilmiş.
Günümüzde Küçük Mustafa Paşa Hamamı orijinal işleviyle değil, bir etkinlik mekanı olara ziyaretçilerini ağırlıyor. Kentin kültür ve sanat hayatına hizmet eden yapının çatısı altında konser, söyleşi ve sergi gibi etkinliklere katılmak mümkün.
9. II. Bayezid Türk Hamam Kültürü Müzesi - Beyazıt/Fatih
İstanbul Üniversitesi bünyesinde faaliyet gösteren II. Bayezid Türk Hamam Kültürü Müzesi, Osmanlı dönemi hamam kültürünü tanıtmak ve gelecek nesillere aktarmak amacıyla kurulmuş. Müzenin en etkileyici özelliklerinden biri, ziyaretçilerini tarihi bir...
Fatih’teki son durağımız, tıpkı Küçük Mustafa Paşa Hamamı gibi, günümüze farklı bir işlev kazanarak ulaşmış bir hamam. İstanbul Üniversitesi bünyesindeki II. Bayezid Hamamı, artık geleneksel Türk hamam kültürünü yaşatmayı ve gelecek nesillere aktarmayı hedefleyen bir müze olarak ziyaretçilerini ağırlıyor. 1507-1508 yılları arasında inşa edilmiş olan yapı, II. Bayezid’in eşi Gülbahar Hatun’un isteği üzerine kente kazandırılmış. Kendi döneminde İstanbul’un en büyük hamamlarından biriymiş ve 1985 yılında UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ne de giriş yapmış.
2015 yılında aslına uygun şekilde restore edilen II. Bayezid Hamamı Türk Hamam Kültürü Müzesi’nde hem geçici hem de kalıcı sergiler yer alıyor. Zaman zaman atölye çalışmalarına ve seminerlere de ev sahipliği yapan müzeyi hafta içi her gün 09:00 ile 16:30 saatleri arasında ziyaret edebilirsiniz. Girişler ücretsiz.
10. Ağa Hamamı - Kuloğlu/Beyoğlu
Hamam kültürü açısından son derece köklü bir geçmişe sahip olan İstanbul’un, hâlen ayakta olan en eski hamamıyla tanışmak ister misiniz? Beyoğlu ilçesine bağlı Kuloğlu Mahallesi’nde yer alan Ağa Hamamı, 1454...
İstanbul’un hâlen ayakta olan en eski hamamını ziyaret etmek için, rotamızı Beyoğlu’na çevirebiliyoruz. 1454 yılında inşa edilen Ağa Hamamı, aslında içinde hamam da bulunan bir av evi şeklinde tasarlanmış. 1400’lerin ortalarında Beyoğlu’nda herhangi bir yerleşim bulunmadığı için, padişahlar bu bölgeye avlanmak için gelirmiş. Ağa Hamamı’nın da üst katı yaşam ve dinlenme alanı, alt katı hamam olarak kullanılmış. 1884 yılında Sultan Abdülmecid’in restore ettirdiği yapı, imparatorluğun son yıllarına kadar hizmet vermeyi sürdürmüş. Cumhuriyetin ilanından sonra farklı kişiler tarafından satın alınmış ve bugünkü sahipleri tarafından da hamam olarak işletiliyor. Geleneksel yöntemlere uygun olarak odun ateşiyle ısıtılan hamam, özel organizasyonlara ev sahipliği yapabiliyor.
11. Galatasaray Hamamı - Kuloğlu/Beyoğlu
1481 yılında Sultan II. Beyazıt’ın emriyle inşa edilen Galatasaray Hamamı, Galatasaray Külliyesi’nin bir parçası. İstanbul’un Beyoğlu ilçesinde ve Galatasaray Lisesi’nin arka kapısına çok yakın bir konumda bulunan tarihi yapı, kentteki...
Galatasaray Külliyesi’nin bir parçası olarak 1481 yılında ve Sultan II. Bayezid’in emriyle inşa edilen Galatasaray Hamamı, Gül Babanın mezarına da ev sahipliği yapıyor. Hatta rivayete göre, burada asırlar boyu kente hizmet edecek bir okul ve hamam olmasını da Sultan’dan Gül Baba istemiş. Uzun yıllar boyunca Galatasaray Hamamı, sadece Galatasaray Lisesi öğrencileri tarafınan kullanılmış. Öğrenciler her sabah hamama geldikleri için, burası artık bir tür sosyalleşme merkezine de dönüşmüş. Muhteşem Yüzyıl’ın bazı sahnelerinin çekimlerine de ev sahipliği yapan tarihi hamam, bugüne dek nice ünlü ismi ağırladı. Dünyaca ünlü aktör John Travolta’nın buraya bıraktığı bahşiş miktarı bir dönem epey konuşulmuştu, belki hatırlarsınız.
12. Kılıç Ali Paşa Hamamı - Tophane/Beyoğlu
İstanbul’un Karaköy ilçesinin Tophane semtinde yer alan Kılıç Ali Paşa Hamamı, Mimar Sinan’ın imzasını taşıyan çok etkileyici bir yapı. 1578-1583 yılları arasında denizcilere hizmet vermesi amacıyla inşa edilen bu görkemli...
1578-1583 yılları arasında denizcilerin kullandığını bildiğimiz Kılıç Ali Paşa Hamamı, yine Mimar Sinan tarafından, Osmanlı donanmasının en güçlü komutanlarından biri olan Kılıç Ali Paşa için inşa edilmiş. Aslen İtalyan olması sebebiyle gerçek adı Giovanni Dionigi Galeni olan Kılıç Ali Paşa, gençliğinde Osmanlı donanması tarafından esir alındıktan sonra kaptan olarak yetiştirilmiş. Bir dönem Uluç Ali olarak adlandırılıyormuş, ki Cervantes’in dünyaca ünlü Don Kişot romanında da Uchali ismiyle geçiyor. Kaptan-ı Derya unvanını kazandıktan sonra Kılıç Ali Paşa olarak anılmayan başlanmış. Kılıç Ali Paşa Hamamı da Mimar Sinan’ın en güzide eserleri arasında. Yaklaşık yedi sene süren büyük bir restorasyon çalışmasından geçirilen hamam, hâlen ziyaretçilerini ağırlamayı sürdürüyor. İçinde mini bir kafeterya, hemen karşısında da hediyelik eşya dükkanı var.
13. Çinili Hamam - Üsküdar
İstanbul'un Üsküdar ilçesinde yer alan Çinili Hamam, Osmanlı döneminden kente miras kalan en eski ve etkileyici hamamlarından biri. Kösem Sultan tarafından 1640 yılında inşa ettirilen yapı, Çinili Camii ve kütüphane...
Kösem Sultan’ın 1640 yılında inşa ettirdiği Çinili Hamam, Çinili Camii ve kütüphane ile birlikte bir külliyeyi oluşturuyor. Nitekim, hamamın inşa edilmesinin sebebi de Çinili Camii’nin yapımında çalışan ustaların burada yıkanabilmesiymiş. Aslında hamamın inşasında da camiden aşina olduğumuz İznik çinileri kullanılmış ama bunların hepsi yıllar içinde çalınmış. Günümüzde duvarlarda, çinilere görünüm açısından epey benzeyen mavi taşlar bulunuyor. Bugüne dek nice doğal afetten ve felaketten sağlam çıkmayı başaran Çinili Hamam da hâlen odun ateşiyle ısıtılıyor. Hatta bir kış sezonu boyunca ortalama bir ton odun harcanıyor.
| Sıra | İçerik | Kullanıcı Puanı |
|---|---|---|
| 1 | Hürrem Sultan Hamamı | 9,8 |
| 2 | Cağaloğlu Hamamı | 8,5 |
| 3 | Çemberlitaş Hamamı | 8,5 |
| 4 | Gedikpaşa Hamamı | 9,3 |
| 5 | Süleymaniye Hamamı | 9,3 |
| 6 | Mihrimah Sultan Hamamı | 8,5 |
| 7 | Vezneciler Hamamı | 8,8 |
| 8 | Küçük Mustafa Paşa Hamamı | 9,0 |
| 9 | II. Bayezid Türk Hamam Kültürü Müzesi | 9,3 |
| 10 | Ağa Hamamı | 8,5 |
