İstanbul'un Fatih ilçesine bağlı Cibali semtinde yer alan Küçük Mustafa Paşa Hamamı, kente Osmanlı döneminden miras kalmış tarihi hamamlardan biri. Yavuz Sultan Selim Mahallesi’ndeki Müstantik ve Şerefiye isimli sokakların kesiştiği noktada bulunan tarihi yapı, Fatih Sultan Mehmed'in sadrazamlarından Küçük Mustafa Paşa tarafından inşa ettirilmiş ve vakfiyesi 1477 yılında düzenlenmiş. Osmanlı hamam mimarisinin en önemli, etkileyici ve köklü örneklerinden biri olarak kabul ediliyor. Aslında 2024 yılında İstanbul’da hâlen özgün işlevini koruyan birkaç farklı Osmanlı dönemi hamamı var. Ancak Küçük Mustafa Paşa Hamamı bu işlevi 1990’lı yılların ortalarında talep azlığı nedeniyle kaybetmiş.
Çifte hamam şeklinde, yani kadınlar ve erkekler için ayrı bölümlere sahip olacak şekilde inşa edilen Küçük Mustafa Paşa Hamamı, yaklaşık 1265 metrekarelik bir alanı kaplıyor. Türk hamamlarının klasik plan şemasına sahip olan yapının her iki bölümünde de soğukluk (soyuma alanı), ılıklık ve sıcaklık kısımları mevcut. Erkekler bölümündeki büyük kare planlı ve tek kubbenin örttüğü soğukluk kısmı, hamamın en etkileyici noktalarından biri. Kadınlar bölümü erkeklerinkine kıyasla daha küçük boyutlara sahip. Ancak iki bölüm mimari üslup açısından oldukça benzer.
1920’li yıllara kadar Vakıflar İdaresi'nin mülkü olan Küçük Mustafa Paşa Hamamı, ilerleyen süreçte özel mülkiyete geçiş yapmış. 1974 yılında ise Kültür Varlıkları Yüksek Kurulu tarafından tescil edilmiş ve 1996 yılında Mermeriş Ticaret Türk Anonim Şirketi tarafından satın alınmış. Yıllarca kaderine terk edildikten sonra, 2013-2018 yılları arasında özgün kimliği korunarak kapsamlı bir restorasyon çalışmasından geçirilmiş. Bu çalışmalar kapsamında hamama yapılan niteliksiz eklemeler kaldırılmış. 2024 yılında ise Küçük Mustafa Paşa Hamamı, İstanbul’un kültür ve sanat hayatına hizmet eden bir etkinlik mekanı olarak kullanılıyor. Konser, sergi ve söyleşi gibi etkinliklere ev sahipliği yapan mekan, hem tarihi dokusu hem de mimari yapısıyla çok etkileyici bir atmosfere sahip.
