Edirne’nin Merkez ilçesindeki Çavuşbey Mahallesi’nin sınırları içinde yer alan, aynı zamanda kentin önemli tarihi yapılarından Üç Şerefeli Cami’nin de tam karşısında yer alan Deveci Han, Osmanlı hanlarının en erken örneklerinden biri. Sokullu Hamamı’na da oldukça yakın bir konumda bulunan bu tarihi han, iki katlı şekilde tasarlanmış. İnşasında tuğla ve kesme taş kullanılmış. Yapı özelliklerinden elde edilen bilgiler, hanın 15. yüzyılın ilk yarısında inşa edildiğini gösteriyor. Ancak inşa tarihine ve mimarına ilişkin net bir bilgiye hâlen ulaşılabilmiş değil. Ayrıca, Deveci Han’ın Rüstem Paşa’nın valiliği dönemini kapsayan 1846 yılında, cezaevine dönüştürüldüğü biliniyor.
Deveci Han 1846 ile 1949 yılları arasında sürekli olarak cezaevi olarak kullanılmış. Hatta bu sebeple hâlen Eski Hapishane ismiyle de anılıyor. Vali Hacı İzzet Paşa, 1891 ile 1892 yılları arasında hanı kapsamlı bir onarım çalışmasından geçirmiş. Bu çalışma kapsamında hapishane kısmına ek olarak bir revir bölümü ve dört farklı oda da yapıya dahil edilmiş. Hanın çok amaçlı salonu, bu bölüme bulunuyor. Hanın güney cephesinde ise Çıpanlı Razi olarak da bilinen Mustafa Razi’nin imzasını taşıyan bir kitabe yer alıyor.
Deveci Han’ın üst katında toplamda 31 farklı oda mevcut. Alt katta ise Edirneli ressam Hayri Çizel’in ve Edirne’de görev yapan ressam Hasan Rıza’nın isimlerini taşıyan sergi atölyeleri ve salonlar bulunuyor. Üst katlar idari odalara ayrılmış durumda.
