Kars, 93 Harbi sonrasında yaklaşık kırk yıl boyunca Rus işgali altında kalmasından ötürü birçoğu Ruslar tarafından inşa edilmiş olan çok sayıda Baltık mimarisi örneğine ev sahipliği yapıyor. 19. yüzyıl sivil mimarisinin birbirinden etkileyici örneklerini oluşturan bu yapılara, özellikle Merkez ilçesinin hemen hemen her mahallesinde rastlamak mümkün. Sözünü ettiğimiz yapılardan biri de Merkez ilçesine bağlı Ortakapı Mahallesi’nin sınırları içinde yer alan Gazi Ahmet Muhtar Paşa Konağı.
19. yüzyılın ilk çeyreğinde inşa edilmiş olan bu tarihi yapı, 93 Harbi’nde (1877-1878 Osmanlı Rus Savaşı) Kafkasya cephesini komuta eden Gazi Ahmet Muhtar Paşa tarafından belirli bir süre boyunca karargah olarak kullanılmış. Bu sebeple günümüzde hâlen onun ismini taşıyor. Gazi Ahmet Muhtar Paşa’nın bir dönem Sadrazamlık yaptığı ve Darüşşafaka Cemiyeti’nin kurucularından olduğu da biliniyor.
Başlarken Kars’taki sivil mimari örneklerinin birçoğunun Ruslar tarafından inşa edildiğini söylemiştik. Ancak Gazi Ahmet Muhtar Paşa Konağı bir Osmanlı dönemi yapısı. 2001 yılında Kars Valiliği tarafından kapsamlı bir restorasyon çalışmasından geçirilen tarihi konak, bu dönemde halkın ziyaretine de açılmış. Söz konusu çalışma kapsamında konağın üst katı Hatıra Evi, alt katı ise oturma salonu şeklinde düzenlenmiş. 2001 yılında Güzel Sanatlar Galerisi işleviyle ziyaretçilerini ağırlamaya başlayan Gazi Ahmet Muhtar Paşa Konağı ücretsiz şekilde gezilebiliyor. Son derece merkezi bir konuma sahip olan konağı gezmek için yaklaşık 20-30 dakika ayırmanız yeterli olacaktır.
