Eskişehir’in Odunpazarı ilçesinde, Tarihi Odunpazarı Evleri’nin çok yakınında bulunan Kurşunlu Camii ve Külliyesi; semtin kendine has tarihi dokusunun en önemli ögelerinden biri. 16. yüzyıl Osmanlı Dönemi’ne ait olan bu görkemli yapı, Çoban Mustafa Paşa tarafından 1517 yılında inşa ettirilmiş. Topkapı Sarayı Müzesi’nin arşiv kayıtlarındaki belgeler, bize Külliye’nin Büyük Kervansaray haricindeki tüm yapılarının 1517-1525 yılları arasında inşa edildiğini gösteriyor. Yapının mimarının Mimar Sinan’dan önce mimarbaşı olarak görev yapmış olan Acem Ali olduğu tahmin ediliyor. Gerçek ismi Alaeddin Ali Bey olan Acem Ali, klasik Osmanlı mimarisinde ismi bilinen ilk mimarbaşı olma unvanını taşıyor.
Kurşunlu Külliyesi’nde cami, zaviye, şadırvan, harem, talimhane, imaret, Mevlevi şeyhlerinin türbesi ve iki farklı kervansaray yer alıyor. Kervansaray günümüzde hem Osman Yaşar Tanaçan Fotoğraf Müzesi’ne hem de Sıcak Cam Üfleme Atölyesi ve Cam Sanatları Merkezi’ne ev sahipliği yapıyor. Ayrıca, Uluslararası Odunpazarı Cam Festivali de burada düzenleniyor. Sıbyan Mektebi olarak adlandırılan bölüm, 2010 yılında kütüphaneye dönüştürülmüş. Medrese bölümünde de Lületaşı Müzesi yer alıyor.
Kubbesi kurşunla kaplı olduğu için Kurşunlu ismini alan caminin kubbesinin içi kalem işleriyle bezenmiş. Kare planlı ve beş bölümlü şekilde inşa edilen Kurşunlu Camii, külliyenin içinde kitabesi bulunan tek yapı olma özelliğine sahip. Caminin sivri kemerli ve mukarnaslı sütun başlıkları, klasik dönem özelliklerini yansıtıyor. Kurşunlu Camii ve Külliyesi günümüzde Odunpazarı’nın tarihi atmosferini hissetmek ve ev sahipliği yaptığı kültür sanat aktivitelerine katılmak isteyenlerin mutlaka ziyaret etmesi gereken bir yer. Siz de asırlara meydan okuyarak hâlen varlığını koruyan bu görkemli yapının ziyaretçisi olabilirsiniz.