Muğla’nın Datça ilçesi hâlen bakir kalabilmeyi başaran ve ziyaretçilerine nefis manzaralar sunan envai türden doğal güzellikle bezeli. Cam berraklığında bir denize komşu olan koylar, tertemiz plajlar, badem ve çam ağaçlarıyla kaplı ormanlar, rengarenk çiçeklere ev sahipliği yapan sokaklar… Datça sınırları içinde denize girmek için her gün başka bir durağı ziyaret etmek isterseniz ve eğer yalnızca denizden ulaşım sağlanabilen koylara da gitme olanağınız varsa, başladığınız yere geri dönmeniz neredeyse iki ay sürüyor. Elliyi aşkın gün boyunca bir plajı ya da koyu bir daha ziyaret etmeden yenilerine geçebiliyorsunuz. Söz konusu böyle zengin bir doğa harikası olduğunda, keşif duraklarını sıralamakla da bitmiyor elbette. Ancak biz bugün koylardan ya da plajlardan değil, çok ilginç bir tarihi mirasa ev sahipliği yapan bir doğa harikasından söz edeceğiz.
Datça’nın Kızlan Köyü’nün sınırları içinde bulunan ve ilçe merkezine yaklaşık on kilometre mesafede olan Gebekum Doğa Parkı, 2004 yılında Datça Çevre Derneği’nin (DAÇEV) girişimleriyle doğal koruma tabiat parkı statüsü kazanmış bir bölge. Onu farklı kılan en önemli unsur ise ev sahipliği yaptığı kumul şeridi. Doğa parkına girip de denize doğru ilerlemeye başladığınızda her yerin kumlarla kaplı olduğunu görebiliyorsunuz. Gebekum’un kumul şeridi eni 170 metre ile 400 metre arasında değişen ve uzunluğu altı kilometreye ulaşan bir alan. Pliosen olarak adlandırılan 3. zaman ve kuartener olarak adlandırılan 4. zaman esnasında Akdeniz’in yükseltileri dolayısıyla tortullaşmış materyallerden oluşmuş bir fosil tabakası bu. Kum tepecikleri bazı noktalarda on metrelik yüksekliklere ulaşıyor ve kumul şeridinde yaklaşık altı milyon yıllık bitki ve hayvan fosilleri bulunuyor.
Yapılan araştırmalar, Gebekum’un fosil şeridinde bulunan bitki türü sayısının 90 civarında olduğunu göstermiş. Dolayısıyla burada yürüyüş yapmak hem ilginç hem de keyifli bir tecrübe. Ancak ne yazık ki, Gebekum insanların bilinçsizliği nedeniyle lodos fırtınalarında atıklarla kaplanabiliyor. Çünkü lodos rüzgarları denizdeki atıkların genellikle Gebekum’da karaya vurmasına sebep oluyor.
