Malatya’nın Battalgazi ilçesinde yer alan Silahtar Mustafa Paşa Kervansarayı, 1637 yılında, Osmanlı Padişahı IV. Murat'ın silahtarı olan Bosnalı Mustafa Paşa tarafından inşa ettirilmiş görkemli bir han. Döneminin mimari zevkini ve ticari canlılığını yansıtan bu eşsiz eser, 68x76 metre boyutundaki dikdörtgen alan üzerine inşa edilmiş. Açık avlu ve kapalı hol olmak üzere iki ana bölümden oluşuyor. Görkemli kemerli giriş kapısının her iki yanında da birer oda var. Kapının üzerinde de duvar içinden geçen bir merdivenle ulaşılan mescit bölümü yer alıyor.
Halep Mimarbaşısı Üstat Mehmet'in oğlu Üstat Ebubekir’in imzasını taşıyan Silahtar Mustafa Paşa Kervansarayı, Kayseri ve Sivas üzerinden Malatya'ya, oradan da Diyarbakır üzerinden Doğu-Güneydoğu Anadolu ve Irak'a giden kervanlar ve tüccarlar tarafından konaklama yeri olarak kullanılmış. Holün avluya bakan yüzünde ve girişin her iki yakasında, üzerleri tonozla örtülü altışar oda sıralanmış durumda. Hanın iki kitabesi de günümüze kadar ulaşmayı başarmış. Bunlardan biri iç han giriş kapısının, diğeri de avlu giriş kapısının üzerinde bulunuyor. İç kapıdaki kitabe Şeyhülislam Yahya Efendi’nin, dış kapıdaki ise Divan-ı Hümayun kâtiplerinden şair Cevri mahlasını kullanan İbrahim Çelebi’nin imzasını taşıyor.
2007-2010 yılları arasında kapsamlı bir restorasyon çalışmasından geçirilen Silahtar Mustafa Paşa Kervansarayı, aslında kültürel ve sanatsal aktivitelere ev sahipliği yapacak bir merkez olarak düzenlenmişti. Ne yazık ki, 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen depremde hasar gördüğü için, 2025 yılında tadilat çalışmaları nedeniyle geçici olarak ziyarete kapalı durumda. Tadilat çalışmaları sona erdiğinde haftanın her günü 09:00 ile 17:00 saatleri arasında ziyaret edilebilecek. Şehir merkezinden yaklaşık 10 kilometre uzaklıktaki tarihi yapıya, ilçe merkezinden kalkan toplu taşıma araçlarıyla kolayca ulaşım sağlanabiliyor.
