Kars’ın Merkez ilçesine bağlı Ocaklı Köyü’nde ve Türkiye-Ermenistan sınırı üzerinde yer alan Ani Antik Kenti, ülkemizdeki en görkemli ve etkileyici antik şehirlerden biri. Tarihçesi M.Ö. 5000’li yıllara kadar uzanan bu bölge, Kafkaslar ve Anadolu toprakları arasındaki ilk giriş noktalarından biri olması sebebiyle çok zengin bir mirasa sahip. Ani Antik Kenti’ne üçgenimsi bir formda inşa edilen dış cephe surları da kentte hâlen ayakta olan her bir yapı kadar etkileyici. Toplamda yedi farklı giriş kapısına ev sahipliği yapan Ani şehir surlarının uzunluğu 4,5 kilometreye kadar ulaşıyor. Söz konusu kapıların içinde en önemlilerinin Sarnıçlı Kapı, Aslanlı Kapı ve Kars Kapısı olduğu biliniyor.
Ani şehir surları, kenti uzun süreli saldırılara karşı daha dayanıklı ve korunaklı hale getirebilmek amacıyla destekleme kuleleriyle güçlendirilmiş. Bu kuleler dönem dönem tahıl ve erzak deposu olarak da kullanılmış. M.S. 967-989 yılları arasında kente iki sur sistemi daha inşa edilmiş. Bunlardan sonuncusu, Sultan Alparslan’ın 1064 yılında bölgeyi fethetmesinin ardından yaptırılmış. Şehir surlarının hem iç hem de dış cepheleri; yılan ve aslan kabartmalı rölyeflerle, çinilerle, haç motifleriyle ve kitabelerle süsleniyor.
Sarı ve kırmızı renkli tüf taşından iki ya da üç sıra halinde ve Horasan harcıyla inşa edilmiş olan kale surları, arazinin yapısı gereğinde 19 metre yükseklikte inşa edilmiş. Surların bir kısmı Gürcü ve Moğol istilalarında hasar görmüş olsa da, önemli bir kısmı hâlen tüm görkemiyle ayakta duruyor.
