Amasya’nın Merkez ilçesinin Pirinççi Mahallesi’nde bulunan Sabuncuoğlu Şerefeddin Tıp ve Cerrahi Müzesi ismini, tıp alanında birbirinden değerli eserler vermiş ve ilk Türkçe cerrahi esere de imza atmış olan Türk hekim Sabuncuoğlu Şerefeddin’den alıyor. Bir cerrah olan Sabuncuoğlu Şerefeddin, Çelebi Mehmed Sultan’ın hekimbaşısı olan Sabuncuoğlu Mevlânâ el-Hâc İlyas Çelebi Bey’in de torunu. Sabuncuoğlu ailesinin günümüzde hayatta olan üyeleri, hâlen Amasya’nın Hacı İlyas adlı mahallesinde yaşamını sürdürüyor. Sabuncuoğlu Şerefeddin’in geçmişte Amasya Darüşşifası’nda eğitim gördüğü, yaklaşık on dört yıl süren meslek hayatının ardından da Fatih Sultan Mehmet’in beğenisine Cerrâhiyye-i İlhâniyye adlı kitabını sunduğu biliniyor.
Sabuncuoğlu Şerefeddin Tıp ve Cerrahi Müzesi’nin kurulu olduğu yapı, İlhanlılar’dan günümüze dek ulaşabilmiş yegane eser. Bu yapının 1308-1309 yılları arasında, İlhanlı Hükümdarı Sultan Mehmet Olcaytu tarafından inşa ettirildiği biliniyor. Binanın özellikle ön cephesi son derece etkileyici. Ön cephede Anadolu Selçuklu mimarisindeki orijinal sütun başlıkları kullanılmış ve sütunların mimari üslubu Anadolu Selçuklu mimarisindeki ilk örnekmiş. Binanın mimarı, günümüzde hâlen bilinmiyor. Ancak bu yapının, Anadolu tarihindeki ilk müzikle tedavi uygulanan hastane olduğu düşünülüyor. Ayrıca, bina kapısının kilit taşında bulunan ve diz çökmüş bir insan formundaki kabartma, yalnızca bu yapıya özgü bir detay. Müze içinde Sabuncuoğlu Şerefeddin’in kaleme aldığı kitaptan yola çıkarak yaptırılan cerrahi aletler sergileniyor. On farklı branşa ayrılan bu aletlerin yanı sıra, dönemin tedavi yöntemlerine ilişkin bilgiler de veriliyor. Müzik Tedavi Salonu’nu ziyaret eden kişiler, Türk Musikisi makamları hakkında da detaylı bilgiler öğrenebiliyor.
