Çanakkale’nin Eceabat ilçesinde ve Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alanı’nın sınırları içinde yer alan Seddülbahir Kalesi, Anadolu yakasında bulunan Kumkale’yle eş zamanlı olarak 1659 yılında inşa edilmiş. Mimar Mustafa Ağa’nın imzasını taşıyan bu tarihi yapının amacı, Çanakkale Boğazı’nın girişini olası saldırılara karşı savunmakmış. Kalenin inşasından önce Venediklilerle Girit Adası üzerinde gerçekleşen uzun savaş yeniden başlayınca, Kilitbahir ve Kala-i Sultaniye (Çimenlik) kalelerinin Boğaz savunması açısından yetersiz kaldığı anlaşılmış. Bunun üzerine IV. Mehmet’in annesi olan Hatice Turhan Sultan’ın emriyle, Venediklilerin Boğaz saldırılarına karşı oluşturulan savunma hattının ilk parçası olan Seddülbahir Kalesi inşa edilmiş.
Seddülbahir Kalesi, Çanakkale Savaşları sırasında on iki adet topla savunma hattına katılmış. 3 Kasım 1914 tarihinde müttefik kuvvetlerinin kaleyi bombalaması, Türk tarafında ilk şehitlerin verilmesine sebep olmuş. İlerleyen süreçte Birleşik Filo Boğaz’ın giriş kısmında bulunan savunmayı kırmak için hem 19 Şubat 1915 hem de 25 Şubat 1915 tarihlerinde kaleyi iki kez daha hedef almış. Bu iki saldırı Seddülbahir Kalesi’nin etkisiz hale getirilmesiyle sonuçlanmış. Ardından da 26 Nisan 1915 tarihinde İngilizler, 27 Nisan 1915 tarihinde ise Fransızlar tarafından işgal edilmiş.
Gelibolu Yarımadası’nın güneyinde, Çanakkale Boğazı’nın bittiği ve Ege Denizi’nin başladığı noktadaki bir burun üzerinde konumlanan Seddülbahir Kalesi’nin günümüzde beş adet burcu bulunuyor. Savaş sırasında büyük hasarlar gördüğü ve hâlen harap halde olduğu için, bugün kalenin içinde herhangi bir yapı yer almıyor.
