Erzurum şehir merkezinde ve Çifte Minareli Medrese’ye oldukça yakın bir konumda bulunan Üç Kümbetler, Anadolu Selçuklu mezar yapılarının en güzel örneklerinden bir tanesidir. Bu üç kümbetten en büyüğünün Emir Saltuk’a ait olduğu ve 12. yüzyılın sonlarında yapıldığı bilinmektedir. Diğer iki kümbetin kim için yapılmış olduğu bilinmezken bunların da 14. yüzyılda inşa edildikleri tahmin edilmektedir. İnşa tarz ve biçimlerinin birbirinden farklı özellikler taşıdığı görülen Üç Kümbetler arasındaki mesafenin birbirine çok yakın olması kişilere özel olarak imar edildiğini gösterir. Çatı kısımlarının birbirine çok benzemesi ise benzer dönemlerde yaşamış Devlet adamları için yapılmış olan anıt mezarlar olduğunu gösterir.
Kümbetlerin hemen yakınında bulunan kare şeklindeki küçük binanın ne olduğu konusunda ise farklı fikirler bulunmaktadır. Bazı görüşlere göre bir kümbet veya mescit olduğuna inanılmaktadır. Üç kümbetler1956 yılında restore edilmiştir. Bu kümbetlerden en büyüğü olan Emir Saltuk Kümbeti, kesme taştan yapılmıştır. Sekizgen gövdelidir ve yüksek kasnaklı ve üzeri kubbe ile konik karışımı basık bir külahla örtülüdür. İki renkli kesme taştan yapılan kümbetin üçgen alınlıklarında yuvarlak kemerler vardır. Ayrıca kümbetin kasnak nişlerinde boğa, yılan, yarasa, kartal gibi hayvan kabartmaları bulunmaktadır.
Kümbetin giriş kapısı kuzey cephesinde bulunmaktadır, silmelerle çevrelenmiş yuvarlak kemerinin aynasında altı köşeli yıldızlardan oluşan geometrik düzenleme ve düz lentosu üzerinde geometrik geçmelerden meydana gelen süsleme yer almıştır. Emir Saltuk Kümbeti'nin güneydoğusuna düşen ikinci kümbetin alt kısmı, kare planlı ve on iki cephelidir. Bu kümbet gri renkte bir taştan inşa edilmiştir. Üst bölümde küçük, daha altta ise bezemeli üç büyük penceresi bulunmaktadır. Bu kümbetin güney cephesindeki penceresi mihrap görünümündedir. İkinci kümbete dört metre uzaklıktaki üçüncü kümbet yöresel keyek taşından yapılmıştır.
