Afyonkarahisar’ın İhsaniye ilçesine bağlı Ayazini Köyü sınırları içinde bulunan Ayazini Ören Yeri, tarih boyunca birçok farklı medeniyete ev sahipliği yapmış önemli bir kültürel miras alanı. Frigler döneminden itibaren yerleşim yeri olarak kullanılan bölgede, Roma ve Bizans dönemlerine ait kaya mezarları, kiliseler ve kaya yerleşimleri bulunuyor. Doğal güzellikleriyle de ön plana çıkan yerleşim alanında kayalara oyularak inşa edilmiş, birbirinden etkileyici yapılar var. Hem tarihe hem de mimariye ilgi duyanlar için, çok cazip bir keşif durağı olabilir.
Ayazini’nin girişinde ve çevresindeki bulunan evler, tüf kayaların oyulmasıyla inşa edilmiş. Her biri, erken Bizans döneminin yerleşim alanlarını örnekliyor. Söz konusu yapılar bazen tek odalı bazen de çok katlı şekilde tasarlanmış. İçlerine basamaklarla ya da tünel biçiminde geçitlerle giriliyor. İç mekanlarında oturma alanları, nişler ve eşya koyma bölmeleri de mevcut. Bu bölgede yer alan en görkemli yerleşim yeri ise Avdalaz Kalesi. Kale zeminindeki sarnıç, bize dönemin su depolama tekniklerini hakkında çok önemli bilgiler veriyor.
Ayazini’deki kaya mezarları sayesinde bölgede Roma ve Bizans yerleşimlerinin hangi cenaze geleneklerini uyguladığı hakkında ipuçları alabiliyoruz. Bazı mezarlar arasında aslan kabartmalı ve sütunlu şekilde tasarlanmış. Özellikle, Medusa başı figürlü mezar taşları büyük bir ustalığın örneği. Bu mezarların bulunduğu alan günümüzde de mezarlık olarak kullanılıyor.
Ayazini’nin en dikkat çeken yapılarından biri olan Ayazini Kilisesi de kayalara oyularak inşa edilmiş. Apsisli ve kubbeli şekilde tasarlanan yapı, Bizans dönemine ait benzersiz bir mimari örnek. Kilisenin içinde yer alan kemerli nişler, haç kabartmaları ve yazı kalıntıları, hakikaten çok etkileyici bir görünüm sunuyor. 1000’li yıllarda inşa edilmiş olan kilisenin çevreinde kaya odaları da var, ki bu şekilde bir manastır kompleksi olarak nitelendiriliyor.
Ayazini Ören Yeri’nde Meryem Ana Kilisesi, Genç İsa Kilisesi ve Nazlı Kilise gibi birbirinden önemli tarihi yapılar da var. Bizans sanatının Anadolu’daki örneklerini yakından incelemek için, siz de rotanızı Ayazini’ye çevirebilir, tarih ve doğanın iç içe geçtiği bu etkileyici bölgeyi keşfedebilirsiniz.
