Atatürk ve silah arkadaşlarının 19 Mayıs 1919 tarihinde Bandırma Vapuru’yla geldikleri Samsun’a ayak bastıkları an, Kurtuluş Savaşı’nın ve Milli Mücadele tarihimizin de başlangıcı kabul ediliyor. Bu nedenle her birimiz için Samsun çok önemli bir yere sahip. Samsun’da Atatürk ve silah arkadaşlarının çıktığı iskele ve devamında yürüdükleri yol da Kurtuluş Yolu olarak adlandırılıyor ve hem yerli hem de yabancı turistler tarafından çok sık ziyaret ediliyor. Ancak 19 Mayıs 1919 tarihini takip eden süreçte yine Milli Mücadele tarihi açısından son derece kıymetli olan bir başka yapı daha var. Bu yapı da günümüzde Havza ilçesi sınırlarında ve Havza Atatürk Evi Müzesi ismiyle ziyaretçilerini ağırlıyor.
Dilerseniz, müzenin tarihine kısaca göz atalım: Bu yapı aslında Havza eşrafından Hurdazlı İsa Efendi tarafından Mesudiye Oteli olarak işletiliyormuş. İsa Efendi 1917 yılında oteli Ali Baba’ya devretmiş. Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a geldiği ve Havza’da bir karargâh kuracağı halk arasında duyulduğunda, Ali Baba dönemin en ünlü konaklama merkezi olan Mesudiye Oteli’ni derhal boşaltmış ve Atatürk’e tahsis etmiş. Böylece bu yapı, 25 Mayıs ile 13 Haziran 1919 tarihleri arasında 9. Ordu Müfettişliği Havza Karargâhı olarak kullanılmış.
Kültür Bakanlığı tarafından 2001 yılında aslına uygun şekilde restore edilerek müzeye dönüştürülen Havza Atatürk Evi Müzesi, Atatürk’ün bizzat kullandığı çalışma ve yatak odalarına ev sahipliği yapıyor. Otelin üst kattaki binalarının ise bu dönemde askeri ve sivil memurlar tarafından kullanıldığı biliniyor. Özel müze statüsünde bulunan bu kıymetli yapıyı haftanın her günü ziyaret edebiliyorsunuz. Ziyaret saatleri yaz aylarında 09:00 ile 18:00, kış aylarında ise 08:00 ile 17:00 arasında.