İsmi Likya dilinde “yüksek kayalıkların yanındaki yer” anlamına gelen Arykanda Antik Kenti, Antalya’nın Finike ilçesi sınırları içinde yer alıyor. Filolojik açıdan Anadolu dillerinden izler taşıdığı için, bu bölgedeki en eski kentlerden biri olduğu saptanmış. Keza isminin hakkını vererek Şahinkaya adlı sarp bir kayalığın eteklerine kurulmuş.
Arykanda Antik Kenti’nde 1838 yılında bulunan sikkeler ve mezar yazıtları, bölgedeki yaşamın tarihi geçmişinin MÖ 4. yüzyılın sonu ile 3. yüzyıl başına dek uzandığını gösteriyor. Özellikle Roma döneminde yoğun nüfuslu bir yerleşim yeri olarak kullanılan kentin bir süre Limyra hakimiyeti altında kaldığını, daha sonra İskender döneminde el değiştirdiğini ve İskender’in ölümünden sonra da sırasıyla Ptolemaiosların, Seleukosların ve Rodos’un hakimiyeti altına girdiği düşünülüyor.
Arykanda Antik Kenti’nde bulunan en yüksek yapı, dağın güneybatısında bulunan gözetleme kulesi. Kulenin güneyinde kalan ve kentteki ilk yerleşim yeri olduğu düşünülen akropolde M.Ö. 4. yüzyılda Güneş Tanrısı Helios için inşa edilmiş bir tapınak da bulunuyor. Gözetleme kulesinden sonra ikinci en yüksek yapı olan stadionun da M.S. 1. yüzyılda inşa edildiği düşünülüyor. Stadionun alt terasında tiyatro, en altta bulunan terasında ise odeon yer alıyor. Kentin doğusunda yer alan ve M.S. 2. yüzyılda inşa edilmiş anıt mezarlar da hâlen varlığını koruyor. Tüm bu kalıntılar ve kazı çalışmaları sonucunda elde edilen bulgular bize, Arykanda Antik Kenti’nin varlığını 11. yüzyıla dek koruduğunu gösteriyor. Keza, Bizans kaynakları da bu tespiti doğruluyor.
