Kuzey Ege’nin en büyüleyici ve popüler duraklarından biri olan Bozcaada, içinde yüzyıllar boyu varlığını koruyabilmiş birbirinden değerli tarihi yapıları barındırıyor. Bozcaada Kalesi de söz konusu yapılardan biri. Adaya feribotla gelirken de silüetini görebileceğiniz bu ada, aslında Bozcaada’nın yüzölçümü düşünüldüğünde adaya kıyasla bir hayli büyük kalıyor.
Bozcaada kadar küçük bir alana neden bu kadar büyük bir kale inşa edildiğini mi merak ediyorsunuz? Aslında cevap oldukça basit. Bozcaada Çanakkale Boğazı’nın çıkışında konumlandığı için, tarih boyunca son derece stratejik bir öneme sahipmiş. Nice uygarlık Bozcaada’nın hakimiyeti için mücadele ettiğinden, kendini güvende hissetmeyen ada halkı da çareyi çok büyük bir kale inşa etmekte bulmuş. Kalenin tam olarak hangi tarihte inşa edildiği sorusunun yanıtı hâlen belirsizliğini koruyor. Ancak kalenin hem Venedikliler ve Cenevizliler, hem de Finikeliler ve Osmanlılar tarafından adayı istilalardan korumak amacıyla kullanıldığı biliniyor.
Fatih Sultan Mehmet’in hükümdarlığı sırasında kapsamlı bir onarım çalışmasından geçirilen Bozcaada Kalesi, 1657’de Venediklilerden geri alındığında da restore edilmiş. II. Mahmut döneminden kalan kitabeler de 1815 yılında kalenin neredeyse yeniden inşa edilecek kadar büyük bir onarımdan geçtiğini işaret ediyor. Son restorasyon çalışması da 1996 yılında, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca gerçekleştirilmiş. Tarih boyunca defalarca onarılması sayesinde, Bozcaada Kalesi günümüzde de tüm görkemiyle hâlen ayakta duruyor.
Dış ve iç olmak üzere iki farklı bölüme ayrılan Bozcaada Kalesi’nin dış kısmında cephaneliklerden, evlerden, eğitim alanlarından ve tabya yerlerinden kalan izler mevcut. İç kısım ise kendi içinde iki farklı bölüme daha ayrılıyor. İki kapılı giriş bölümü, iç kalenin doğu tarafında. Kışla, zindan, minare, cami ve revir bölümleri de bu tarafta bulunuyor. Diğer kısımda ise cephaneliği, sarnıcı ve levazım deposunu görmek mümkün. Bozcaada’nın geçmişini gözler önüne seren tarihi ve etnografik eserlerin bir kısmı, günümüzde kalenin iç kısmında sergileniyor.