Gelibolu Yarımadası’nda Conk Tepesi’nden başlayarak güneybatı yönüne doğru uzanan ve Düztepe’nin kuzeyinde bulunan Kemal Dere’ye kadar ilerleyen yamaç, Conkbayırı olarak adlandırılıyor. Conkbayırı’nın kuzeyinde bulunan ve bölgenin en yüksek noktasını oluşturan yükseltinin ismi ise Conk Tepesi. Conkbayırı, Türk milletinin bir savunma destanı yazdığı Çanakkale Muharebeleri’nde hem stratejik hem de manevi açıdan çok büyük önem taşıyan bir bölge.
7 Ağustos 1915 tarihinde düşman askerlerinin Conkbayırı’ndaki Osmanlı mevzilerine saldırmasıyla başlayan Conkbayırı Muharebesi, 10 Ağustos 1915 tarihine kadar devam etmiş. Conkbayırı’na ilk müdahalenin gelmesinin ardından 19. Tümen Komutanı Yarbay Mustafa Kemal’in bu bölgeye emri altındaki iki birliği göndermesi, aslında savaşın kaderini değiştirmiş. 8 Ağustos 1915 günü Anafartalar Grup Komutanlığı’na tayin edilen Mustafa Kemal, bir sonraki gün Anafartalar’dan düşman askerini püskürterek bu bölgeyi emniyet altına almayı başarmış. Ardından, hemen Conkbayırı’na giderek 10 Ağustos 1915 sabahı taarruz emrini vermiş.
Mustafa Kemal’in hedefi, İngiliz askerleri taarruza geçmeden önce onların üzerine gitmek ve böylece Conkbayırı’nı düşmandan temizlemekmiş. Bu esnada bölgede bulunan kurmay subaylar ona askerin çok yorgun olduğunu söyleyerek karşı çıksa da, Anafartalar Grubu Komutanı Mustafa Kemal kararından dönmemiş. Söz konusu taarruzun Güney Grubu’ndan bu bölgeye takviye kuvvet olarak gelecek 28. ve 41. Alaylar tarafından yapılmasına karar vermiş. Ancak 41. Alay gecikmiş ve onlardan bir türlü haber alınamıyormuş.
Savaşın iki tarafının birbirine yalnızca 30-40 metre mesafedeki dik yamaçlara mevzilendiği 9 Ağustos 1915 gecesinde, Mustafa Kemal, Conkbayırı’nın hakimiyetini ele geçirecek olan tarafın önce davranacak olan taraf olduğunu biliyormuş. Bu nedenle takviye alaylardan biri yetişemediği ve askerler çok yorgun olduğu halde, eldeki imkanlarla baskın tarzında bir süngü hücumu yapılmasında karar kılmış. Bunun üzerine 24. Alay ve bazı birliklerin askerlerinden kurulmuş olan bir avcı hattının gerisine 23. ve 28. Alaylar yerleştirilmiş. Askerler süngülerini takmış ve asla tüfek ya da top ateşi kullanılmamış. Kararlaştırılan vakitte yürüyüşe geçen hücum safları o kadar ani bir şekilde atılmış ki, düşman askerleri silah kullanmaya bile vakit bulamamış. Boğaz boğaza gerçekleşen süngü muharebesiyle, Conkbayırı düşman askerlerinden tamamen temizlenmiş.
Günümüzde, Conkbayırı’nda Anafartalar Grup Komutanı Mustafa Kemal’in yönettiği bu destansı taarruzun anısına 1993 yılında Kültür Bakanlığı tarafından inşa ettirilen Conkbayırı Atatürk Zafer Anıtı bulunuyor.
