Afyonkarahisar’ın İhsaniye ilçesine bağlı Kayıhan beldesinde yer alan Göynüş Vadisi, Frig dönemine ait kaya mezarlarına ve anıtlara ev sahipliği yapan tarihi bir açık hava tapınağı. Afyonkarahisar-Eskişehir karayolunun 32. kilometresinde bulunan görkemli vadi, etkileyici doğası ve zengin tarihi mirasıyla dikkat çeker. Göynüş Vadisi’nin ev sahipliği yaptığı en önemli yapıların başında da Aslantaş, Yılantaş, Maltaş ve Kumcaboğaz anıtları geliyor.
Aslantaş, mezar odasının girişinde yer alan kabartma aslan figürleri ve hayat ağacı motifiyle ön plana çıkan bir yapı. Girişin iki yanında yer alan aslanların ayaklarının altında yavru aslanlar da var. M.Ö. 7. yüzyılda, bir Frig kralının mezarı olarak inşa edildiği tahmin ediliyor. Yılantaş, üzerinde yer alan Medusa başlı yılan kabartmaları ve yanındaki savaşçı figürleriyle mitolojik bir temaya sahip. Ancak parçalandığı için sözünü ettiğimiz kabartmaların çoğu günümüze ulaşmamış.
Aslantaş ve Yılantaş anıtlarına yaklaşık 500 metre mesafede olan Maltaş ise zemine gömülü durumda. Tapınak cephesi olarak tasarlanan yapının üzeri, geometrik motifler ve bir yazıt ile süslenmiş. Kumcaboğaz anıtının da Kibele’ye adanmış bir açık hava tapınağı olduğu düşünülüyor. Bu yapı, küçük bir kaya nişinin içinde. Vadide yer alan kaya mezarları ve Antik Kral Yolu, bölgeyi Ayazini gibi diğer Frig yerleşimlerine bağlama görevini üstlenmiş. Kaya mezarlarının oyma kapılarından içeri girildiği takdirde, mezar odalarında bulunan sedirler ve süslemeler de yakından incelenebiliyor.
Velhasıl, Göynüş Vadisi, eşsiz tarihi mirasıyla dünyaca ünlü olan Frig Vadisi’nin ev sahipliği yaptığı en önemli doğal güzelliklerden biri. Tarih ve doğayı bir arada sunan bu görkemli bölgenin termal kaynakları olduğunun da altını çizmek gerek. Tanıtım eksikliği nedeniyle hâlen turistik açıdan hak ettiği ilgiyi görmüyor olsa da, bizce mutlaka görülmeye değer.
